Digitalisering biedt uitkomst in onzekere tijden

Het zijn onzekere tijden voor ondernemers. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel bedrijven obstakels tegenkomen bij het uitzetten van hun koers voor de toekomst. Zo vindt 42 procent het moeilijk te beoordelen in welke richting hun sector zich beweegt en hoe zij hierop het beste kunnen inspelen. Dit geldt voor bijna vier op de tien grotere ondernemingen en een kwart van de kleinere bedrijven. Ook vindt bijna de helft het lastig om prioriteiten te stellen, omdat er verschillende stappen mogelijk zijn. 45 procent zegt liever pas op de plaats te maken, omdat zij het risico van al te ingrijpende veranderingen te groot vinden.

Wel zijn bedrijven eensgezind over de noodzaak de hand op de knip te houden. Zo zeggen ruim acht op de tien ondernemers dat de kosten zijn gestegen. Zij proberen deze te drukken door het energieverbruik te verminderen (45 procent), het aantal klanten uit te breiden of nieuwe markten te betreden (36 procent) en/of betere tarieven met leveranciers te onderhandelen (33 procent).

Een (gestegen) minderheid schiet door alle onzekerheden in een kramp: bijna één op de vijf ondernemers verwacht dat hun bedrijf dit jaar zal krimpen. Dat is een verdubbeling in vergelijking met vijf jaar geleden, toen Teamleader hetzelfde onderzoek uitvoerde. Het aantal ondernemers dat overweegt het eigen bedrijf te verkopen, is ook gestegen. In 2017 was dit nog van 12 procent, in 2023 stijgt dit naar 20 procent. Daarnaast wordt een fusie of overname door ruim één op de vijf ondernemers niet uitgesloten. De oorzaken daarvan liggen opnieuw bij de huidige economische situatie: inflatie, automatische loonindexering en gestegen arbeidskosten. Ter vergelijking: 2017 werd juist gekenmerkt door een versnelde wereldwijde economische groei en records op de aandelenmarkten.

Onzekerheid of niet, ondernemers blijven niet stilzitten. Om hun volgende stap te bepalen en zich voor te bereiden op veranderingen, winnen zij massaal advies in. Opvallend is dat zij in vergelijking met vijf jaar geleden (78 procent) hun partners veel minder vaak betrekken bij het maken van toekomstplannen (65 procent). Als zij nadenken over scenario’s om zich voor te bereiden op grote veranderingen, geven acht op de tien ondernemers aan een beroep te doen op extern advies. Het belang van onafhankelijke adviseurs neemt dus toe. Veel ondernemers zien duidelijk de noodzaak om hun beslissingen op een goed onderbouwde manier te nemen, zowel financieel als strategisch.

“Uit ons onderzoek blijkt dat steeds meer ondernemers een professionele adviseur willen inschakelen om te sparren over de toekomst van het bedrijf. Deze behoefte is waarschijnlijk gegroeid, doordat we in onzekere tijden leven en het moeilijk is in te schatten wat dit voor je bedrijf betekent”, vertelt Jeroen de Wit, CEO van Teamleader. “Als het gaat om stappen op korte termijn focussen ondernemers zich op maatregelen waarop zij zélf invloed kunnen uitoefenen. Zij verlagen het energieverbruik of onderhandelen betere tarieven met leveranciers. Het zwaartepunt hierbij ligt echter - net als vijf jaar geleden - op het verder digitaliseren van hun bedrijfsvoering, zodat bedrijven zich kunnen concentreren op wat écht belangrijk is en medewerkers sneller en efficiënter kunnen samenwerken.”

Veel Nederlandse ondernemers erkennen echter dat zij (nog) geen scenario’s hebben uitgewerkt met stappen die zij dit jaar met hun bedrijf willen nemen. Terwijl dit in 2017 voor slechts de helft gold, is dit nu van toepassing op bijna zeven op de tien ondernemers. Toch blijven toekomstplannen belangrijk, óók als deze toekomst onzeker is. Heel wat ondernemers geven namelijk aan dat de genomen stappen in het verleden doorslaggevend zijn geweest voor de huidige situatie van hun onderneming. Zoals het besluit om hun financiële buffers te vergroten (67 procent), diensten en processen te digitaliseren (53 procent) of een nieuw product of dienst te lanceren (45 procent).

De belangrijkste veranderingen die ondernemers de komende maanden wél willen doorvoeren, zijn het digitaliseren van hun dienstverlening en processen (32 procent), het lanceren van nieuwe producten of diensten (30 procent) en het werven van arbeidskrachten (31 procent).

Van de bedrijven die inzetten op het aantrekken van extra personeel, geeft 44 procent echter aan nog steeds moeite te hebben met het invullen van vacatures. Grote ondernemingen (52 procent) hebben hier meer moeite mee dan kleine bedrijven (38 procent). Bijna één op de drie van alle bedrijven geeft aan dat vacatures pas na één of twee maanden worden ingevuld; voor bijna een kwart duurt dit vaak langer dan twee maanden. Grotere ondernemingen (52 procent)hebben het algemeen moeilijker met het vinden van nieuwe arbeidskrachten dan kleine bedrijven (38 procent).