De toekomst van artificiële intelligentie in ondernemingen: kansen en uitdagingen

TIP: Bestel nu je ticket voor Work Smarter 2024 extra voordelig!

Tegelijkertijd bestaan er ook heel wat misverstanden over wat er al dan niet AI is. “Er is een soort van idee ontstaan dat elke vorm van AI een robot is die ontsnapt uit het labo”, vertelt Jeroen Baert. “AI en robotica zijn twee aparte domeinen. Je kan daar coole dingen mee doen, maar die zijn niet noodzakelijk gelinkt.”

En die complexe berekeningen in Excel of Google Sheets? “Verwar complexiteit niet met intelligentie. Tegenwoordig bestaat er de neiging om elke complexe software automatisch het label AI te geven. Dat telt niet. Een if-tabel met twintigduizend clausules is niet artificieel intelligent.”

De invloed van AI strekt zich uit over diverse sectoren, van gezondheidszorg tot financiën en van transport tot retail. In de gezondheidszorg helpt AI bijvoorbeeld bij het diagnosticeren van ziekten door patronen in medische data te herkennen. In de financiële sector wordt AI gebruikt om verdachte transacties te detecteren.

Voor Baert kan AI binnen bedrijven het verschil maken qua efficiëntie door repetitieve taken te automatiseren en zo meer tijd vrij te maken voor strategisch werk. “Automate the boring stuff”, zegt Baert. “Maak tijd vrij voor iets waar jij als mens met ervaring een meerwaarde in kan betekenen. Dit stelt bedrijven in staat om zich te concentreren op wat echt belangrijk is: waarde creëren.”

Net als andere technologieën evolueert ook AI voortdurend. Na de schaak- en spelcomputers van de jaren 1990 kwamen er machine learning en neurale netwerken. Die innovaties legden de basis voor de zogenaamde generatieve AI: creatieve technologieën zoals ChatGPT, DALL-E en MidJourney waarmee je zowel teksten, foto’s als video’s kan creëren.

“Ik zie de komst van AI in welke sector dan ook een beetje zoals de komst van Photoshop in de jaren 1980. Voor de mensen die erbij waren: de grafische industrie is niet verdwenen toen Photoshop arriveerde”, zegt Baert. “Het betekende gewoon dat dit nu een werkje is van twee minuten is. Als je vandaag aan iemand vraagt om een simpele foto te bewerken en die mens stuurt een factuur van acht uur werk, dan zeg je: sorry, je hebt niet het juiste gereedschap gebruikt voor deze job. Dat is hoe we naar AI moeten kijken. Het is geen vervanging voor onze hele gereedschapskist.”

Tegelijkertijd waarschuwt Baert ook voor de hype die soms rond deze innovaties hangt. Want hoewel AI veel kan, is het belangrijk om te begrijpen waar het fout kan gaan.

• Uitlegbaarheid. Een van de grootste uitdagingen is de beperkte uitlegbaarheid van neurale netwerken. Baert verklaart dat wanneer een AI-systeem fouten maakt, het vaak moeilijk te achterhalen is waarom dat gebeurt. “Als het werkt, dan lijken het de beste orakels ooit. Als het misgaat, is het vaak gissen naar waarom het misgaat.” Dat komt omdat de interne werking van die systemen zelfs voor de ontwikkelaars niet altijd transparant of begrijpelijk is.
  
• Hallucinaties. Baert wijst ook op het probleem van hallucinaties in AI-systemen. Die term verwijst naar situaties waarin AI-modellen incorrecte of absurde uitkomsten genereren. Omdat die modellen statistische patronen manipuleren in plaats van betekenis aan taal of beelden toe te kennen, kunnen ze soms compleet verkeerde antwoorden geven.

Met de groei van AI komen ook ethische vraagstukken naar voren. “AI is voor mij inherent neutraal”, zegt Baert. Voor de wetenschapper schuilt het gevaar eerder in hoe wij de technologie inzetten. 

Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat AI-systemen eerlijk en transparant zijn? “Ik las bijvoorbeeld onlangs dat de politie erover denkt om processen-verbaal te laten schrijven door AI. Het is niet ongezien dat taalgeneratoren een anders getint procesverbaal schrijven als je naam Jeroen is dan als je naam Mohammed is. Dat is niet expres, dat is niet met racistische ondertoon, maar die systemen zijn getraind op bepaalde data. Die data heeft een bepaalde bias en die kan doorschijnen in het uiteindelijke model.”

Daarnaast worden AI-systemen getraind op enorme hoeveelheden data die online beschikbaar zijn. Het probleem is dat ‘publiek beschikbaar’ niet hetzelfde is als ‘commercieel bruikbaar’. Volgens Baert leidt dat tot interessante vragen rond copyright, vooral wanneer die data zonder toestemming van de makers wordt gebruikt voor commerciële doeleinden. “Mag dat? Dat is de vraag. Die AI-bedrijven zeggen: natuurlijk mag dat. We hebben gewoon opgeschaald hoe mensen leren. Als je het internet leest, dan raak jij ook geïnspireerd. We hebben dat gewoon een triljoen keer sneller gemaakt. ”

Dat AI eindeloze mogelijkheden biedt, staat vast. Of het nu gaat om het verbeteren van de gezondheidszorg, het versnellen van innovatie of het personaliseren van consumentenervaringen, AI zal een centrale rol spelen in de verdere technologische en maatschappelijke vooruitgang. "AI kan ons leven makkelijker maken door ons meer vrije tijd te geven, zeker als we het integreren in bedrijven."

Tegelijkertijd moeten we ons bewust blijven van de beperkingen en risico’s die eraan verbonden zijn. Baert waarschuwt daarbij vooral voor het risico van overmatig vertrouwen in AI-technologie. "Het gevaar is dat het een soort van gemakzucht wordt. Veel mensen zien de nieuwe AI-systemen als orakels die alles zullen oplossen, maar ook die systemen hebben hun voor- en nadelen." Daarnaast wijst hij op het belang van voortdurende menselijke controle en evaluatie, zelfs wanneer AI steeds meer taken automatiseert. "Evalueren en itereren is essentieel. Regelmatig een tool evalueren en herevalueren, dat vind ik interessant.”

Tot slot raadt Baert iedereen aan om te experimenteren met nieuwe tools en toepassingen. “Zoek elke week eens op of er een tool bestaat om je taken te automatiseren en doe het er dan eens mee.” Want door AI op een verantwoorde manier te integreren, kan ook jij efficiënter werken en beter inspelen op de uitdagingen van de toekomst.

Graag live inspiratie opdoen van andere ondernemers en experts ? Koopvandaag al je ticket voor Work Smarter 2024!