De mythes van de cloud: ontkracht of bevestigd?

Wie jaren geleden voorspelde dat de cloud vandaag gemeengoed zou zijn in het bedrijfsleven, krijgt maar half gelijk. Bedrijven experimenteren lustig met de cloud, maar reuzenstappen blijven uit. Gebrek aan kennis, vrees voor datalekken en de hoge kostprijs zijn daarvoor de meest gehoorde redenen.

Dat is jammer, want die twijfels zijn vaak ongegrond. Cloudtoepassingen zijn net dé manier voor kleine bedrijven om makkelijk, goedkoop en betrouwbaar in hun IT-behoeften te voorzien. Vooral Software-as-a-service (SaaS) biedt tal van voordelen voor kmo's.

In deze blog schetsen we de belangrijkste cloudmodellen, zetten we enkele cijfers op een rij en ontkrachten we tot slot enkele hardnekkige mythes over de cloud.

Er zijn 3 types cloudmodellen te onderscheiden:

IaaS: bij Infrastructure-as-a-Service wordt de hele IT-infrastructuur zoals servers, werkstations en netwerkcomponenten beheerd door de service provider.

PaaS: bij Platform-as-a-Service wordt de infrastructuur nog steeds door de service provider beheerd, maar heeft de gebruiker de mogelijkheid om daarbovenop eigen software te ontwikkelen en/of implementeren.

SaaS: bij Software-as-a-Service krijgt de gebruiker, doorgaans via een webbrowser, toegang tot software die draait op de servers van de service provider. Dat gebruik is meestal vervat in een abonnementsformule.

Cijfers van de Mkb Cloud Barometer 2015 tonen een vrij positieve houding van kmo's tegenover SaaS-oplossingen: 46% van de onderzochte bedrijven maakt er gebruik van. Internationaal is ook een interessante correlatie merkbaar tussen SaaS-implementatie en groei, waarbij kmo'ers die 3 of meer SaaS-applicaties gebruiken, gemiddeld 20% meer groei laten noteren dan niet-SaaS-gebruikers.

Het loont dus de moeite om een blik te werpen op de mogelijkheden die SaaS te bieden heeft voor kmo's. Daarvoor moeten natuurlijk eerst een aantal mythes ontkracht worden.

Dit is bij uitstek de meest hardnekkige mythe. Uiteraard hangt de veiligheid van jouw kostbare data af van welke cloudprovider je gebruikt. Zijn de data echter goed versleuteld, dan is de veiligheid ervan vaak beter verzekerd dan op een lokale server.

Qua encryptie bestaat het onderscheid tussen data in rust - inactief en opgeslagen - en data in transit - tussen datacenters onderling of tussen datacenter en eindgebruiker. Vooral de tweede vorm baart menig IT-beslisser zorgen: wat gebeurt er met mijn gegevens zodra ze de golven van het internet worden opgestuurd? Het antwoord is simpel: ze gaan op slot.

Beveiligingsprotocollen als HTTPS en SSL, herkenbaar aan het groene slotje en/of de groene adresbalk in je browser, zorgen ervoor dat elke communicatie tussen browser en webserver uit de klauwen blijft van hackers. Elke zelfrespecterende SaaS-tool maakt daarvan optimaal gebruik, en staat geen onbeveiligde verbindingen toe.

Aan gebruikerszijde is multi-factor authenticatie (MFA) geen overbodige luxe. Daarbij heb je twee authenticatieniveaus per login, zoals je een pinpas én een pincode nodig hebt bij de pinautomaat. Kies dus een cloudprovider of SaaS-tool met die optie. Tot slot hoeft het niet gezegd te worden dat een sterk wachtwoord het sluitstuk blijft van je beveiliging. De inbreuken bij Apple van vorig jaar waren immers niet te wijten aan het hacken van iCloud, wel aan kwetsbare wachtwoorden.

De beveiliging van de infrastructuur van de cloud zelf wordt gewaarborgd door de cloudprovider. De datacenters van de grootste aanbieders worden 24/7 beveiligd door beveiligingspersoneel, vooruitstrevende elektronische beveiliging en multi-factor toegangscontrole. Daarnaast voldoen ze ook aan de strengste veiligheidsprincipes, opgelegd door de Amerikaanse regering en de Europese Unie.

Makkelijke gegevenstoegang is een speerpunt van cloud computing. Logisch dus dat enige vrees voor de betrouwbaarheid ervan vooral op fabeltjes berust.

99.999%: dat is het doel waar cloud providers qua betrouwbaarheid naar streven. De beste leerlingen van de klas halen dat doel net niet. IaaS-marktleider Amazon Web Services (AWS) EC2 registreerde in 2014 slechts 2,41 uur downtime over alle servers, oftewel 99.9974%. Grote concurrent Google Compute Services deed bijna even goed met 4.46 uur downtime en een percentage van 99.9815%. Ter illustratie: Microsoft Azure, het zorgenkind onder de grote aanbieders, registreerde bijna 40 uur downtime in heel 2014, nog steeds goed voor 99.9354% betrouwbaarheid.

Maar het mooiste van die cijfers is dat ze er niet eens toe doen. "Embrace failure" is een pijler van de cloud: of het nu gaat om een softwarecrash of een hardware- of netwerkfout, het risico dat iets misloopt bestaat altijd. De architectuur van de cloud en de applicaties die erop draaien, moeten daar dus mee om kunnen gaan. Netflix werkt zelfs met Chaos Monkey, een stukje software dat extra crashes simuleert om de Netflix-app zo tolerant mogelijk te maken voor fouten.

Dichter bij kantoor kunnen SaaS-applicaties in kleine stukjes worden opgedeeld (zogeheten microservices) die over meerdere webservers in verschillende zones verspreid staan. Dit garandeert dat de applicatie blijft functioneren, zelfs al gaat een hele serverzone plat.

Niet overtuigd? Bedenk dan dat NASA gebruik maakt van Amazon Web Services (AWS) voor onder andere haar missies naar Mars. Als het goed genoeg is voor NASA, waarom dan niet voor jouw bedrijf?

Data- en privacywetten verschillen van land tot land en zijn niet steeds even duidelijk. Op dit punt spreken we je niet tegen. Toch hoeft dit geen struikelblok te zijn. Cloudproviders zijn bovenal slimme bedrijven, die stuk voor stuk de grootste willen worden op de markt. Prognoses voor SaaS alleen spreken van een totale omzet van $106 miljard in 2016. Bijgevolg doen ze er alles aan om te voldoen aan de strengste privacyvereisten, zowel binnen als buiten Europa.

Voor de Europese Unie gelden de clausules van de EU Data Protection Directives. Daarnaast staan er meestal servers op elk continent, en kan de informatie op vraag van de afnemer van de ene dataserver naar de andere getransfereerd worden. Over de wettelijke bepalingen qua datalocatie en -transfers dien je je dus geen zorgen te maken als je voor de juiste cloudservice kiest.

Helemaal fout. De cloud is heel democratisch: de technologische vereisten van grote ondernemingen drijven de innovatie van de cloud, en kleinere bedrijven genieten mee van die vooruitgang, voor een zacht prijsje. Dat resulteert in opslagcapaciteit en beveiligingsniveaus die in een fysiek datapark of serverruimte nagenoeg onbetaalbaar zouden zijn voor kleine ondernemingen.

Want de verborgen kost van zogeheten "on-premise" IT wordt snel vergeten: installatie, licenties, onderhoud, updates, gespecialiseerd IT-personeel, enzovoort. In de cloud betaal je daarentegen enkel voor wat je gebruikt, hoef je niet te investeren in hardware en kosten updates je geen handenvol geld. De bikkelharde concurrentiestrijd in de cloud trekt de prijzen bovendien jaar na jaar omlaag.

"En wat als je niet op zoek bent naar dataopslag, maar enkel naar een SaaS-oplossing?" Dan blijft de situatie hetzelfde: het geld dat een betrouwbare SaaS-aanbieder bespaart door zijn software in de cloud te laten lopen, rekent hij door naar jouw onderneming. Jij profiteert dus mee.